ادعیه وزیارات مهدوی (2) - آثار دعا و زیارت

ادعیه وزیارات مهدوی (2)

آثار دعا و زیارت

در قرآن کریم و روایت معصومان (ع) آثار و برکات بسیاری برای دعا و مناجـات با 

خالق هستی بیان شده است.

امّا علاوه بر همه آن آثار و فواید در این بخش می خواهیم به ویژه آثار دعـا کردن

برای حجت زمان و قلب عالم امکان، حضرت مهدی صـاحب زمـان(عج) را بررسی 

کنیم؛ تا بدانیم آن شیعه منتظری که برای مولایش دعا می کند یا هر روز به محضر

آن عزیـز، عـرض سـلام و ادب و ارادت و اخلاص دارد از چه فضـائل و هـدایـایی

بهره مند می شود.

البتّه پاداش معنوی . اخروی دعا وزیارت برای امام مهدی(عج) را تنها خدای بزرگ 

می داند و اینجا تنها بعضی از آثار دنیایی را بیـان می گنیم که در زندگی مـا حسّ

می شود*1 و البتّه با سعادت ابدی، پیوندی روشن وآشکار دارد:

1 . مودّت اهل بیت و به ویژه محبت امام عصر(عج)

در جریان دعـا و زیـارت، بین دعـا کننده و کسی که برایش دعـا می کند، پیوند 

روحی عمیقی ایجاد می شود.

شیعه منتظر با دعا و زیارت، محبت و دوستی خود را به امام غایب اعلام می دارد و

در همـان حال، این پیوند را محکم تر و ریشه دار تر می کند. بنـابراین هم یکی از 

حقوق خود نسبت به امـام را ادا کرده است*2 و هم جرعه جرعه، شراب محبت اورا

نوشیده است. البته این هر دو، آثـار فراوان دنیـایی وآخرتی دارد که مجـالی برای

 بیان آن نیست.*3

2 . ذکر و شکر

بون شک ، نعمت وجود امام و برکات حضور او در عالم، از بزرگ ترین نعمت هـای 

خداوند مهربان است ودعا کردن برای آن حضرت  نوعی قدردانی از نعمت امـام و

شکرگزاری به درگاه اوست؛ چنان که غفلت ازدعا برای امام مهدی(عج) به گونه ای

ناسپاسی وکفران نعمت الهی است.

قرآن کریم می فرماید:

(وَامَّا بِنِعمَةِ  رَبِّکَ فَحَدِّث)؛*4

و نعمت های پروردگارت را بازگو کن.

یعنی خدا دوست دارد انسان نعمت های او را یاد کند، تا نعمت 

بودن آن ها را فراموش نکند و فرصت بهره مندی از آن ها را از

دست ندهد.

با این بیان دعا برای امام مهدی (عج) هم شکر خدا است و هم 

ذکر حضرت مهدی (عج) یعنی با توسل و دعا، رابطه ای پیوسته

با امام برقرار می کنی و یاد ونام او را همیشه و همه جا در قلب

و جانت زنده نگه می داری.

3 . نیکی به امام وسپاس از او

دعا وزیارت، علاوه بر اینکه تشکر از خداست ، تشکر از امام نیز هست؛ امامی که 

وجودش سراسر خیر و رحمت برای بندگان است وبا وجود همه بی مهرهایی که از

مردم می بیند به آن ها از پدر، مهربـان ترو از مادر، دلسوزتر است. هر نعمتـی به 

برکات وجود او به بندگان می رسد و هر بلایی به عنایت او از مردم دور می شود . 

به راستی چگونه می توان قطره ای از دریای لطف و کرم او را پاسخ گفت؟

امام سجاد (ع) می فرماید:

اما حق کسی که درباره ات نیکی نماید، آن است که او را سپاس

گویی و کار نیکش را بازگو نمایی وجایـگاهش را والا شماری و

با اخلاص ، بین خود وخدایت دعا کنی.*5

چه زیباست که با دعا برای مهدی (عج) در هر صبح وشام ، درِ

نیکی واحسانِ خود را به روی امام خویش باز کنیم و نَمی از یم

نیکی هایش را سپاس گوییم.

4 . عنایت امام برای دعا کننده

قرآن کریم می فرماید:*6

(وَ اِذَا حُیِّیتُم بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّوا بِاحسَنَ مِنَها او رُدُّوهَا)؛

پس هر گاه به شما تحیّت گویند ، پاسخ آن را بهتر از آن بدهید یا

[لااقلّ] به همان گونه پاسخ گویید.

تحیّت به معنای دعا برای حیات دیگران است؛ ولی معمولاً این 

کلمه هر نوع اظهار محبتی را که افراد در سخن یا عمل نسبـت 

به دیگری انجام می دهند، شامل می شود که روشن ترین نمونه

 آن، سلام کردن است.*7

بنابراین دعا کردن برای امام وسلام دادن به حضرتش، تحیّتی

است که به محضر نورانی اش تقدیم می شود وبه یقین، امـام 

طبق دستور قرآن، دعا کننده را بهتر از دعا و سلام او مشمول

عنایت و لطف خدا گونه خود قرار می دهد.

روایت شده است که روزی یکی از کنیزان ِ امـام حسین (ع)

شاخه گلی را به محضرآن حضرت تقدیم کرد.امام حسین(ع)

در برا بر این هدیه، آن کنیز را آزاد فرمـود . شخصی از روی 

تعجّب به امام گفت: « آیا در مقابل یک شاخه گل کم ارزش ،

 اورا آزاد می کنید؟» امام(ع) فرمود:« خداوند ما را این گونه

 تربیت کرده است » و سپس آیه فوق را تلاوت فرمود.*8

آری ؛ این چنیـن است. امـام در پاسخ گویی به لطف دیگـران، نه به هدیه و لطف

 ناقص افراد، بلکه به کرم و بزرگی خود نگاه می کند؛ بنـابراین همیشه آن هـا که 

تحیّتی - گرچه اندک – به محضر امامِ کریمان عـالم می فرستند از عطای شاهانه

او برخوردار می شوند.

مرحوم موسوی اصفهـانی که کتاب ارزشمنـد مکیـال المکارم را 

درباره فوائد دعا برای امام عصر تالیف کرده می نویسد:

دعا برترین نوع احسان و نیکـی است؛بنابراین هنگـامی که بنـده

 مومن، برای مولایش امام عصر(عج) خالصـانه دعـا کند، مولای

 بزرگوارش نیز در پاداش او دعایش خواهد کرد و دعای امـام ،

 کلید تمام خیرات و خوبی هاست. 

گواه این گفتار، حکایت زیر است:

به مردی به نام عبدالرحمن که از شیعیان ِ اصفهان بود گفتند :« به 

چه دلیل از بین تمام مردان ، امـام هادی(ع) را پیشوای خود قرار 

دادی؟» .گفت: از او چیزی دیدم که برایم واجـب شـده اورا امام 

خود بدانم. من مردی فقیر بودم؛ ولی انسانی پرجرات بودم، روزی

به همراه عده ای برای دادخواهی به قصر حکومتـی متوکل عباسی

(حاکم وقت) رفته بودم که حاکم دستور احضار امام هادی(ع) را 

صادر کرد. پرسیدم:« او کیست؟» گفتند:« از فرزندان علی(ع) است

 که شیعیان، او را پیشوای خود می داننـد و به یقین، متوکل قصد 

جـان او را کـرده است». با خود گفتم: « از این جـا نمی روم، تا 

ببینم چگونه مردی است».

پس از مدتی آن حضرت سوار بر اسب آمد ؛ در حالی که مـردم 

در سـمت راسـت و چـپ او صـف کشیـده بودند وبه او نگـاه 

می کردند. با دیدن او، محبت ودوستی اش در قلبم قرار گرفت و

در دل خود دعایش کردم تا خداوند ، او را از شرّ متوکل در اَمان

بدارد . آن بزرگوار، نگاهش را به یال اسب دوخته بود و از بیـن 

مردم حرکت می کرد وبه راست وچپ خود نگاه نمی کرد. مـن 

نیز پیوسته برای او دعا می کردم. وقتی خواست از کنار من عبور

کند، رو به من کرد و فرمود:« خداوند دعایت را اجابت فرمـاید،

عمرت را طولانی و دارایی و فرزندانت را بسیار گرداند».

من از شکوه و هیبت او به خود لرزیـدم و بین دوستـانم افتـادم. 

پرسیدند:« چه اتفاقی برایت افتاده است؟» گفتم:« خوبم»، ولی در

 مورد آن جریان چیزی به کسی نگفتم.

به اصفهان بازگشتم.به واسطه دعای آن بزرگوار، خداوند راه های

درآمد را به رویم گشود؛به گونه ای که درحال حاضر، هزار هزار

درهم ارزش خانه و اموال درون خـانه ام می بـاشد و بیـرون از 

منزلم نیز ثروت بسیـار دارم . ده فرزند نیز نصیبم شده و بیش از

هفتاد ساد از عمرم می گذرد.

من این مرد بزرگوار را به عنوان پپیشوای خود برگزیدم؛ زیـرا او

چیزی را که در خـاطرم گذاشـت، دانسـت و برایـم دعـا کرد و 

خداوند نیز دعایش را در حقّم مستجاب فرمود.*9

مرحوم موسوی اصفهانی پس از نقل این جریان می گوید:

ای خردمند!بادقت اندیشه کن و ببین چگونه مولای ما، امام هادی

(ع) پاداش دعا و احسان این مرد اصفهانی را داد؟با این که وقتی

آن شخص برای امام (ع) دعا کرد ، هنوز جز پیروانِ آن حـضرت

نبود . آیا با وجود این، می توانی در مورد امام عصر گمــان کنی 

که با اینکه تو از شیعیـان او هستی، او در برابر دعـای تو دعایت

 نکند ؟ نه به خدا! چنین نیست... .*10

^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^

منابع وتوضیحات:

*1 برای استفاده بیشتر ر.ک: مکیال المکارم،اثر مرحوم موسوی اصفهانی.

*2اشاره است به آیه شریف « قُل لَِا اسالُکُم عَلَیهِ اجراً اِلَّا المَوَدَّةَ فِی القُربَی»شوری :23؛

   بگو من از شما بر این[ رسالت ] هیچ مزدی جز مودت نزدیکانم نمی خواهم.

*3برای مطالعه آثار محبت اهل بیت (ع) ر .ک: اهل  البیت فی الکتاب و السنّة، محمدی

   ری شهری ، ص503-523.

*4سوره  ضحی: 11.

*5امالی صدوق، ص304،مجلس59.

*6سوره نساء:86.

*7تفسیر نمونه، ج4، ص42.

*8بحارالانوار، ج44،ص195.

*9 بحارالانوار، ج50، ص141.

*10مکیال المکارم، ج1، ص333.