ظهور ونشانه های آن
نشانه های حتمی ظهور
مهم ترین بخش علائم ظهور ، نشان هایی است که با عنوان علائم حتمی در روایــات
متعدد آمده اند و علما و اهل حدیث بیش از سایر علائم به آن ها توجه کرده و آن هــا
را پذیرفته اند.
امام صادق (ع) فرمود :
قیام قائم ما پنج نشانه دارد؛ خروج سفیانی، یمانی، ندای آسمانی،
کشته شدن نفس زکیه و خسف بید اء.در این بخش لازم است بـا
توجه به روایات، این نشانه ها را بیشتر و بهتر بشناسیم.
الف. خروج سفیانی
خروج سفیــانی یکی از علائم حتمی است که در روایــات فراوان آمــده و ایــن گونــه
توصیف شده است:
سفیــانی، مردی از نســل ابوسفیــان است که اندکی پیش از ظور قیــام می کنــد. او از
عنــاصر فــاسدی است که بــا تظاهر به دینداری، گروه بسیـاری را فریب می دهد ودر
بخشی از کشورهای اسلامی کشتار فراوان می کند و بــا مخالفان خود به شکل فجیعی
برخورد می کند.
امام صادق (ع) درباره او فرمود:
اگر سفیانی را ببینی ، پلیدترین مردم را مشاهده کرده ای.*
شروع قیام سفیانی در ماه رجب است و پس از تصرف شــام ومنــاطق اطراف آن به
عراق حمــله کرده، در آنجــا به کشتــار گستـرده ای دست می زند. بر اســاس بعضی
روایات ، مدت حکومت او نُه ماه است و از ابتدای خروج تا کشته شدن او، پانزده ماه
طول می کشد.**
ب. خَسف بَیداء
«خسف» به معنــای فرو رفتن و«بیــداء» به نــام منطقه ای میــان مکه ومدینه است.
مقصود از «خَسف بیداء» این است که سفیانی، لشکری را برای مقابله با امــام مهدی
(عج) به سمت مکّه گسیل می دارد . هنگامی که لشکر او به منطقه بیداء می رسد، به
صورتی معجزه آسا در زمین فرو می رود.
این رویداد به عنوان یکی از علائم ظهــور در روایــات شیعــه و سنی آمده است ودر
روایات شیعی از نشانه های حتمی است.
امام باقر(ع) در این باره فرمود:
به فرمانده سپاه سفیانی خبر می رسد که مهدی(عج) به سوی مکه
رفته است، پس لشــکری را در پی او روانــه می کنــد؛ ولی او را
نمی یابد... چون لشکر سفیانی به سر زمیــن بید اء رسیــد، نــد ا
دهنده ای از آسمان آواز می دهـد:«ای سرزمیــن بید اء ! آنــان
را نــابــود کــن»؛ پــس آن ســرزمــین، لشــکر را در خــود فرو
می برد.***
ج. خروج یمانی
قیام سرداری از سرزمین یمن یکی دیگر ازعلائم حتمی است که اندکی پیش ازظهور
، رخ خواهد داد. وی که مردی صالح و مومن است بر ضد بدی ها و انحرافات قیام
می کند و با تمام توان بـا بدی ها و تبــاهی ها مبارزه می کند. البتّه جزئیات حرکت و
اقدامات او برای ما چندان روشن نیست.
امام باقر (ع) دراین باره فرمود:
...در میان بیرق ها[یی که قبل از قیام مهدی(عج)بلند می شود
] پرچمی هدایت کننده تر از پرچم یمانی وجود ندارد که آن پرچم
هدایت است؛ چون بـه ســوی صــاحب شما[امـام مهدی(عج)
]دعوت می کند.****
د. صیحه آسمانی
یکی دیگر از علائم حتمی که پیش ازظهوراتفاق می افتد، صیحه(ندای) آسمانی است.
این ندای آسمانی که براساس بعضی ازروایات، ندای جبرئیل(ع) است در ماه رمضان
شنیده می شود.*****
از آنجا که قیام مصلح کل ، انقلابی جهانی است و همگان منتظر وقوع آن هستند، یکی
از راه های آگاهی مردم جهان از این رویداد ، همین ندای آسمانی خواهد بود.
امام باقر(ع) فرمود:
قیام قائم (ع) تحقق نمی یابد، مگر اینکه ندا دهنده ای از آسمان
ندایی دهد که اهل مشرق و مفرب ، آن را بشنوند.******
این صیحه همچنان که مایه شادمانی مومنان است، هشداری برای بدکاران است تا از
کردار زشت خود دست کشیده، به حلقه یاوران مصلح جهانی بپیوندند.
محتوای این پیام آسمانی ، دعوت به حق و حمایت از حضرت مهدی(عج) وپیــروی
از آن حضرت است.
امام صادق(ع)فرمود:
ند ا د اده می شود به اسم او و اسم پدرش [که]:«آگــاه باشیــد به
راستی که فلان پسر فلان*******[حجت بن الحسن العسکری]
قائم آل محمد (ص) است . پس سخن او را بشنوید واز او اطاعت
کنید.
[امام صادق(ع)فرمود:] در آن هنگــام هیچ صا حـب رو حی از
آفریده های خدا باقی نمی ماند، مگــر اینکه این ند ا را خـواهیــد
شنید ... و این، ند ای جبرئیل است.********
طبق بعضی از روایات پس از شنسده شدن ندای آسمانی، از زمیــن نیز صدایی بلنــد
می شود . این ندا از شیطان است که مردم را به گمراهی فرا می خواند ومی کوشـد تا
مردم را از پیروی ندای آسمانی وبیعت با امام زمان (عج) باز دارد. بنابرین جبرئیل،
مردم را به امــام حق فرا می خواند و شیطـان به سوی بــاطل و گمراهی. بدیهی است
آن هــا که در زمــان غیبت ، به امــام غایب معتقد بوده، به دنبال رضایت اویند در آن
روز نیز به ندای حق لبیک گفته و بدون هیچ تردیدی از امام خود پیروی خواهند کرد .
ه. قتل نفس زکیّه
«نفس زکیّه» به معنای انسان پاک و بی گناهی است که قتلی انجام نداده است.
یکی از علائم حتمی که بیشتر در روایات شیعه بیان شده، این است که جوانی بی گناه
در مسجدالحرام بین رکن ومقام کشته می شود.
این رویداد به وسیله اهل مکه و در آستانه قیام امام مهدی(عج) خواهد بود.
امام باقر (ع) در حدیثی طولانی نقل فرمود ه اند:
قــائم (عج)به اصحــاب خود می فرمــاید :«ای قوم! اهــل مکه مرا
نمی خواهند؛ ولی من کسی را به سوی آنها می فرستــم تـا حجت را
بر ایشان تمام کنم»... پس مردی از اصحاب خود را می خواند وبه او
امر می فرماید:«به سوی اهل مکه برو و بگو: "ای اهـل مــکه ! مــن
فرستاده فلان[مهدی ]هستم. او خطاب به شما می گوید : ما اهل
بیت رحمــت و معدن رسالت وخلافت هستیم و مـا فرزندان محمد
(ص)وسلاله پیامبرانیم وبه راستی که مورد ظلم و ستم قرار گرفتیم
واز زمانی که پیامبر از دنیا رفت، تا امروز، حق ما گرفته نشده است
. پس اکنون ما شما را به یاری می خوانیم ما را یاری کنید " ».
چون آن جوان این سخن را بگوید مردم، اورا بین رکن ومقام می کشند
او نفس زکیّه است. *********
برابر بعضی از روایات بین کشته شدن نفس زکیه و قیام قائم آل محمد(ص)تنها پانزده
شب فاصله خواهد بود.**********
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
منابع و توضیحات:
*کمال الدین و تمام النعمة، ج2، باب57، ح10، ص557.
**الغیبة نعمانی، باب18، ح1، ص310.
***همان، باب14، ح67، ص289.
****همان، ح13، ص264.
*****همان،ص262.
******همان، باب18، ح14،ص265.
*******در روایات، معمولاً از امام مهدی(عج)به صراحت نام
نبرده اند که یکی از علت های آن، حفظ جان امام است.
********الغیبة النعمانی، باب16، ح6، ص301.
*********بحارالانوار، ج52، ص307،ح81.
**********کمال الدین وتمام النعمة، ج2، باب57، ح2،ص554.
ظهور و نشانه های آن
انواع نشانه های ظهور
بیـان این نکته مهم است که بعضی از نشــانه ها نزدیکی ظهور را بشــارت می دهند؛
مـانند ندای آسمــانی که درباره آن توضیح خواهیم داد؛ ولی بعضی دیگر بعضی دیگر
دربارۀ اصل ظهور نوید می دهند و برای تقویت ایمان و باور شیعیان به وعده ظــهور
مهدی موعود هستند؛ مــانند اختلاف بنی عبــاس در حکومت که در کلمات امامــان به
عنوان نشانه های ظهور بیان شده و فاصله زیادی تا ظهور داشته است.
نیز نشانه های ظهور، برخی پدیده های طبیعی و عادی هستند مانند قیام یمانی وبعضی
دیگر، حوادثی غیر عادی و معجزه گونه هستند؛ مانند ندای آسمانی.
علائم حتمی و غیر حتمی
مهم ترین تقسیم بندی نشان های ظهور،همان است که در روایات متعدد به آن تصریح
شده که علائم، دو گونه اند؛«علائم حتمی» که بدون شک اتفاق خواهند افتاد، «علائم
غیر حتمی» که تنها در صورت تحقق شرایط و زمینه های آن ها واقع می شوند و اگر
شرط آن ها پیش نیاید یا مانعی برای آنها ایجاد شود، آن علائم رخ نخواهند داد.
توضیح در پست بعدی...
ظهور و نشانه های آن
علائم ظهور
قیام وانقلاب جهانی امام مهدی (عج)نشانه هایی دارد. این نشانه ها درروایات فروان
ودر کتاب های شیعه واهل سنت بیان شده اند. این دسته از روایات، هم از نظردرجه
اعتبار و هم از جهت معنا و مفهوم آن نیازمند بحث و بررسی عالمانه اند و بدون آن
در موارد زیادی،ابهام دارند.
آثار و فوائد دانستن علائم
دانستن نشــانه های ظهـور که به وسیله معصومان(ع) بیــان شده است آثار مثبتی در پی
دارد که بعضی از آن ها را بیان می کنیم:
از سویی این علائم، نوید بخش فرج مهدی آل محمد(ع) است؛ بنابراین وقوع هر یک
از آن ها نورامیـد را در دل های منتظران، پر فروغ تر خواهد کرد و از سویی دیگر
و از سویی دیگر برای معاندان و منحرفان، مـایه تذکر و هشدار است، تا از بـــدی و
تباهی دست بردارند.
به علاوه، وقوع نشانه هــا، منتظران را بــرای درک ظهـور وکسب لیاقت همراهی و
حضور در کنار امــام موعود، آمــاده تر خواهد کرد. ضمن اینکه آگـاهی از برخی از
حوادث آینده، مــانند آن چه به عنوان ارزش هــای ضد اخلاقی و فسـاد اجتمــاعی در
نشانه های ظهور بیان شده است، شیعیان را در برنامه ریزی مناسب یاری می دهد.
همچنین نشانه هــا، معیــار خوبی برای تشخیص مدعیان دروغین مهدویت است. اگر
کسی ادعای مهدی بودن کرد ؛ ولی سخن او با آنچه در روایات علائم آمده، همـاهنگ
وهمراه نبود، دروغ او آشکار می شود.
ظهور و نشانه های آن
راز نهان بودن زمان ظهور
چنانکه گفته شد، بر اساس اراده خداوند حکیم زمان ظهور بر ما مخفی است وبدون تردید،
این مساله به سبب حکمت هایی است که برخی از آن ها را می آوریم:
تداوم امید
وقتی زمان ظهورپنهان باشد، نور امید در دل منتظران همه عصرها باقی خواهد ماند.
با این امیدِ پیوسته و مداوم است که منتظران می توانند در برابرسختی ها و فشارهـای
دوران غیبت مقاومت کنند . به راستی اگر به شیعیان سده های گذشتـه گفته می شد که
ظهور در زمان شما رخ نمی دهد، بلکه در آینده دور اتفاق خواهد افتـاد، آن ها با کدام
امید در برابر فتنه هــای روزگار خـود مقــاومت می کردنــد و چگـونه می توانستنــد
گذرگاه های سخت دوران غیبت را به سلامت پشت سر بگذارند؟
زمینه سازی
بدون تردید انتظارسازنده که از مهم ترین عوامل فعالیت و پویایی است، تنها در سایـه
پنهان بودن زمان ظهورشکل خواهد گرفت؛زیرا با مشخص بودن زمان ظهور،کسانی
که می دانند ظهور را درک نمی کنند، انگیزه ای برای تحرک و زمینه سازی نخواهند
داشت و به سکون ورکود، روی خواهند آورد. حال آنکه با پنهان بودن زمـان ظـهور،
انســان هــای همه عصرهــا و دوران هـا به امید اینکه ظهور را در زمان خود ببینند،
می کوشند تا زمینه هــای ظهور را فراهم کنند و جامعه خود را به جامعه ای صالح و
پویا تبدیل نمایند.
به علاوه در صورت معین بودن وقت ظهــور ، چنانچــه برای مصــالحی ظهـور، در
زمانِ وعده داده شده رخ ندهد، چه بسا افرادی دراصل اعتقاد به امام مهدی(عج) دچار
تردید شوند.
امام باقر(ع) در پاسخ این سوال که آیا ظهور وقت مشخصی دارد،
فرموده است:
کسانی که وقت تعیین می کنند ، دروغ می گویند(و این ســـخن را
تکرار فرمود).زمانی که موسی(ع) به دعوت پروردگار به مدت سی
روز از میان قوم خود بیرون رفت و خداوند بر آن سی روز، ده روز
دیگر افزود، قوم او گفتند:«موسی به وعده خود وفا نکرد» و آنچه
نباید می کردنــد، کردن«[از دین برگشتنــد و گوســاله پرســت
شدند].*
البته زمان ظهور نا معلوم است؛ ولی برای آن، نشانه هایی گفته اند و سیمای جامعه
پیش از ظهور را به تصویر کشیده اند .
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
منابع وتوضیحات:
*الغیبة نعمانی، باب16، ح13، ص305.
ظهور ونشانه های آن
ظهور
وقتی سخن از ظهوربه میان می آید، احساس دلپذیری به آدم می دهد. گویی درفضای
باغی سبز و کنار نهری جــاری نشسته است و به آواز خوش بلبلان گوش می دهــد.
آری؛ ظهور زیبایی ها و انتشار خوبی ها، جـان وتن خستگــان را نشــاط می بخشد و
برق شادی در چشمان امیدواران روشن می کند.
در این بخش، درباره ظهور مهدی(عج) وآنچــه در سایه سار حضــور عینــی او رخ
خواهد داد، سخن می گوییم وبه تماشای جمال بی مثالش بی حجاب غیبت می نشینیم.
زمان ظهور
یکی از پرسش هایی که همواره ذهن بسیاری از مردم را به خود مشغول کرده، این
است که امام زمان (عج) چه زمــانی ظهور می کند و آیــا برای ظهور، وقتی تعیین
شده است؟
پاسخ، این است که بر اساس سخنان پیشوایان دینی زمان ظهور بر مردم مخفی است.
امام صادق(ع) در این باره فرمود:
ما نه در گذشته برای ظهور وقتی را تعیین کردیم ونه در آینــده
وقت تعیین می کنیم.*
بنابراین کسانی که برای ظهور ، زمان مشخصی را تعیین می کنند، قابل اعتنا نیستند.
این مطلب در روایات مورد تاکید قرار گرفته است.
امام باقر(ع) به یکی ازاصحاب خود که از زمان ظــهور سوال
کرد فرمود:
وقت گذاران، دروغ می گویـند، وقت گذاران دروغ می گوینــد،
وقت گذاران دروغ می گویند.**
از ایـن گونه روایــات به خوبی می توان فهمیــد که همــواره کســانی بوده انــد که بــا
انگیزه های شیطانی، برای ظهور،زمان تعیین می کرده اند. چنین افرادی در آینده هم
وجود خواهند داشت؛ به همین سبب پیشوایان معصوم(ع) از شیعیان خواسته اند که در
برابر وقت گذاران بی تفاوت نباشند؛بلکه آن ها را تکذیب کنند.
امام صادق(ع) در این زمینه به یکی از اصحاب خود فرمود:
از تکذیب کردن کسی که برای ظهور وقت تعیین می کند، هیچ
پروایی نداشته باش؛ چرا که ما برای کسی وقت ظهوررا تعیین
نکرده ایم.***
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
منابع و توضیحات:
*الغیبة طوسی، فصل7، ح412، ص426.
**همان، ح411، ص425.
***همان،ح414،ص426.